زمین سریع‌تر از تصور در حال گرم شدن است؛ عبور از آستانه ۱٫۵ درجه سانتی‌گراد تا سال ۲۰۲۸
براساس آمارهای منتشر شده از یک پایگاه داده‌ای جدید، جهان بیش از آنچه پیش‌تر تصور می‌شد گرم شده است؛ داده‌ها نشان می‌دهند که افزایش دما از زمان پیشاصنعتی تاکنون، ۶ درصد بیش از برآوردهای قبلی است.
یافته‌های اخیر ما را زودتر از آنچه قبلاً تصور می‌شد، در مسیر عبور از هدف اقلیمی «توافق پاریس» مبنی بر حفظ افزایش دما در سطحی کمتر از ۱٫۵ درجه سانتی‌گراد قرار می‌دهد؛ این یعنی به جای بازه زمانی ۲۰۳۰ تا ۲۰۳۵ که معمولاً توسط دانشمندان ذکر می‌شود، در سال ۲۰۲۸ شاهد رقم‌خوردن این اتفاق خواهیم بود.
سال ۲۰۲۴، نخستین سال تقویمی بود که دمای متوسط جهانی از آستانه‌ی ۱٫۵ درجه سانتی‌گراد فراتر رفت؛ این امر در پی دوره‌ای از گرمایش بی‌سابقه رخ داد که اقلیم‌شناسان در سراسر جهان را غافلگیر کرد. اگرچه خود این امر به‌تنهایی موجب نقض هدف توافق پاریس نمی‌شود (زیرا آن هدف نیازمند افزایش مداوم دماست)، موجب نگرانی‌هایی مبنی بر افزایش سریع‌تر از حد انتظار روند افزایش دما شد.
به گزارش نیوساینتیست، «گوتفرید کرشنگاست» و «موریس پیچلر» از دانشگاه «گراتس» اتریش، برای بررسی دقیق‌تر وضعیت از پایگاه‌های داده‌ای موجود در زمینه‌ی دمای جهانی استفاده کردند تا تخمین جدیدی از میانگین دمای سطحی جهانی (GMST) در دوره ۱۸۵۰ تا ۲۰۲۴ ارائه دهند.
دو پژوهشگر همچنین روش محاسباتی جدیدی برای تبدیل GMST (که ترکیبی از دمای سطح دریا و دمای هواست) به یک شاخص واحد، یعنی دمای هوای سطحی جهان (GSAT) توسعه دادند. «هیئت بین‌دولتی تغییر اقلیم» (IPCC) از هر دو شاخص GMST و GSAT برای ارزیابی گرمایش جهانی استفاده می‌کند، اما کرشنگاست و پیچلر می‌گویند روش آن‌ها دامنه عدم قطعیت در محاسبه GSAT را کاهش داده و آن را دقیق‌تر از برآوردهای موجود کرده است.
کرشنگاست می‌گوید: «معیار جدید اندازه‌گیری دما، بهترین داده‌های دمایی متعارف را گرد هم می‌آورد و اصلاح جدید ما را نیز به آن‌ها می‌افزاید.» به گفته او، این معیار نشان می‌دهد که جهان اندکی سریع‌تر از آنچه روش‌های متداول نشان می‌دهند در حال گرم‌شدن است و در نتیجه، زمان عبور از آستانه ۱٫۵ درجه سانتی‌گراد زودتر از موعد فرا خواهد رسید.
سنجش ۲۰ ساله میانگین دمای سطحی جهانی، باعث تشخیص دیرهنگام افزایش دمای جهان می‌شود
کرشنگاست باور دارد که معیار جدید و دقیق‌تر GSAT می‌تواند برای ارزیابی پیشروی جهانی به‌سوی اهداف توافق پاریس به کار رود. وی می‌گوید هدف آن‌ها ایجاد «یک پایگاه داده‌ای مرجع و واحد برای سنجش گرمایش جهانی نسبت به سطوح پیشاصنعتی» بوده است.
در چارچوب توافق پاریس که در سال ۲۰۱۵ دایر شد، کشورها به‌طور جمعی متعهد شدند که گرمایش جهانی را به مقادیر کمتر از ۲ درجه سانتی‌گراد نسبت به سطح پیشاصنعتی محدود کنند و تلاش‌هایی برای محدود کردن افزایش دما به ۱٫۵ درجه سانتی‌گراد انجام دهند.
بیشتر بخوانید
اهداف معمولاً بر اساس میانگین دمای ۲۰ ساله سنجیده می‌شوند، اما پژوهشگران در مورد بهترین روش برای محاسبه آن اختلاف نظر دارند. استفاده صرف از مشاهدات تاریخی باعث می‌شود تشخیص عبور از آستانه‌ها با حدود ۱۰ سال تأخیر انجام شود؛ بنابراین، تعداد زیادی از دانشمندان پیشنهاد می‌کنند که درعوض از میانگین متحرک بهره گرفته شود که ترکیبی از داده‌های مشاهداتی و پیش‌بینی‌های آینده را دربردارد.
کرشنگاست و پیچلر پیشنهاد می‌کنند که معیار جدید GSAT به‌عنوان شاخص مرجع، همراه با پیش‌بینی‌های مدل‌های اقلیمی درباره دمای آینده، برای محاسبه‌ی یک شاخص لحظه‌ای از میزان گرمایش جهانی به کار گرفته شود تا بتوان میزان پیشرفت در تحقق اهداف توافق پاریس را اندازه‌گیری کرد. در مقاله آن‌ها، سطح فعلی گرمایش جهانی ۱٫۳۹ درجه سانتی‌گراد بالاتر از سطح پیشاصنعتی عنوان شده است.
اما «دوو چان» از دانشگاه ساوت‌همپتون بریتانیا می‌گوید که رکورد GSAT بهترین معیار برای سنجش نرخ گرمایش نیست. او خاطرنشان می‌کند: «GSAT تاکنون معیار اصلی در بحث‌های IPCC، تعیین اهداف اقلیمی، اطلاع‌رسانی‌ها یا بیشتر مشاهدات نبوده است.»
از سوی دیگر، GMST با سایر تغییرات در نظام اقلیمی مانند افزایش سطح دریا، سفیدشدن مرجان‌ها، تغییرات بارندگی و دیگر پیامدها به‌طور منسجم‌تری مقیاس‌بندی می‌شود. او می‌افزاید: «برای پاسخگویی در سطح بالا، GMST همچنان معیاری کافی و مفید است.»
«اندرو جارویس» از دانشگاه لنکستر در بریتانیا نیز می‌گوید جامعه علمی به‌طور فوری باید بر سر یک روش واحد برای سنجش پیشرفت در تحقق اهداف توافق پاریس به هم‌اندیشی برسد. او هشدار می‌دهد: «ظهور روش‌های تخمین مختلف، در واقع در حال تضعیف ارزیابی‌های سیاستی است.»