مجسمه فردوسی در جنگ ۱۲ روزه رها شده بود
رئیس موزه ملی ایران با اشاره به مشکلاتی که برای حفاظت از آثار تاریخی در روزهای بحرانی جنگ ۱۲ روزه وجود داشت، گفت: علاوه بر حفاظت از آثار موزه‌ای در آن شرایط، نمادهای فرهنگی دیگر در سطح شهرها مثل پیکره‌ها و بناهای یادمانی باید در دستور کار حفاظتی قرار گیرند، اما در جنگ ۱۲ روزه چنین رویکردی وجود نداشت و پیکره‌هایی مثل فردوسی بدون پوشش حفاظتی رها شده بودند.
به گزارش رزنیوز به نقل از روابط عمومی موزه ملی ایران، در دهمین کنفرانس جامع مدیریت بحران که در محل موزه ملی ایران برگزار شد، جبرییل نوکنده، رئیس کل این موزه، به حفاظت از آثار موزه‌ای در زمان جنگ و تجربیات موزه ملی ایران در جنگ تحمیلی هشت ساله و دوازده روزه پرداخت و با اشاره به اهمیت برنامه‌ریزی عملی در شرایط بحران، اظهار کرد: حفاظت از آثار موزه‌ای در شرایط جنگ، نیازمند برنامه‌ریزی عملی و واکنش سریع است. اگرچه کنوانسیون لاهه ۱۹۵۴ حمله به بناهای تاریخی و موزه‌ها را در زمان جنگ ممنوع اعلام کرده، اما موزه‌ها همواره در معرض تهدیدات مستقیم و غیرمستقیم جنگ هستند.
رییس موزه ملی ایران با اشاره به اقدامات انجام شده در دوران بحران گفت: ما با تکیه بر تجربیات گذشته، به ویژه آموخته‌های دوران جنگ تحمیلی، اقدامات گسترده‌ای را برای صیانت از مجموعه‌های موزه ملی ایران به اجرا درآوردیم. این اقدامات شامل انتقال اشیای باارزش به مخازن امن، نصب دیوارهای محافظتی از کیسه‌های شن و عایق‌های حرارتی، تقویت سیستم‌های امنیتی و اجرای پروتکل‌های ویژه حفاظتی بود.
او درباره همکاری‌های بین‌المللی در این زمینه اظهار کرد: با تشکیل کارگروه ویژه بحران، ارتباط با نهادهای بین‌المللی مرتبط با میراث فرهنگی برقرار شد و از تجربیات متخصصان جهانی در این زمینه بهره‌گیری کردیم. نصب نشانه‌های بین‌المللی (سپر آبی) حفاظت از میراث فرهنگی مطابق با کنوانسیون ۱۹۵۴ لاهه روی بام موزه نیز از دیگر اقدامات ما بود.
نوکنده در ادامه به چالش‌های پیش‌رو اشاره کرد و گفت: با وجود تمامی این تلاش‌ها، در زمینه تأمین مواد و تجهیزات مورد نیاز برای حفاظت از آثار در روزهای بحرانی همانند بسیاری از دستگاه‌ها با مشکلات متعددی روبرو بودیم.
رییس موزه ملی ایران تاکید کرد که نمایندگان نهادهای مدیریت بحران باید توجه ویژه‌ای به موزه‌ها و مراکز فرهنگی در شرایط بحران داشته باشند.
او ادامه داد: علاوه بر موزه‌ها و سایر مراکز فرهنگی، نمادهای فرهنگی دیگر در سطح شهرها مثل پیکره‌ها و بناهای یادمانی باید در دستور کار حفاظتی قرار گیرند.
نوکنده با اشاره به اهمیت این نمادهای فرهنگی به تجربیات برخی از کشورها در حفاظت از پیکره‌های یادبود در سطح شهرها اشاره کرد و افزود: در این خصوص در جنگ ۱۲ روزه چنین رویکردی وجود نداشت و پیکره‌هایی مثل فردوسی بدون پوشش حفاظتی رها شده بودند.
رئیس موزه ملی ایران با اشاره به نقش تجربیات کسب شده تأکید کرد: تجربیات عملیاتی ما نشان می‌دهد که آمادگی پیش از بحران، آموزش کارکنان و اجرای پروتکل‌های عملیاتی ساده اما مؤثر، می‌تواند خسارات وارده به آثار تاریخی و فرهنگی را به حداقل برساند. این تجربیات می‌تواند زمینه‌ساز تدوین برنامه‌های جامع‌تری برای حفاظت از موزه‌ها و مراکز فرهنگی در سراسر کشور باشد.
موزه ملی ایران به عنوان موزه مادر و یکی از مهم‌ترین موزه‌های باستان‌شناسی، میزبان بیش از سه میلیون شیء فرهنگی از دوره‌های یک میلیون سال پیش تا کنون است و ساختمان‌های موزه ایران باستان و موزه هنر اسلامی نیز خود از یادگارهای مهم معماری معاصر ایران به شمار می‌روند و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدند.
این موزه در جنگ ۱۲ روزه به منظور حفاظت از آثار بخش قابل توجهی از مجموعه خود را به مخزن منتقل کرد که با توجه به آن رویکرد، موزه ملی هنوز به طور کامل بازگشایی نشده است.
انتهای پیام
